Marcin Kozłowski

Prawo do opieki duszpasterskiej

Przebywanie w szpitalu niejednokrotnie może trwać kilkanaście dni lub więcej. Jesteśmy wtedy mocno ograniczeni w wykonywaniu swoich codziennych obowiązków lub czynności, do których byliśmy przyzwyczajeni, kiedy byliśmy zdrowi. Jedną z takich czynności (potrzeb) może być kontakt z duszpasterzem.

Czym jest prawo do opieki duszpasterskiej?

O prawie do opieki duszpasterskiej stanowią art. 36 – 38 ustawy o prawach pacjenta i rzeczniku Praw Pacjenta (dalej u.p.p.), a także art. 53 Konstytucji RP. Pacjent, który przebywa w podmiocie leczniczym wykonującym działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej ma prawo do opieki duszpasterskiej.

Nikt nie może nam ograniczyć prawa do opieki duszpasterskiej. Konstytucja RP gwarantuje nam prawo do wolności sumienia i religii, bez względu na miejsce pobytu, zamieszkania czy przynależność państwową (art. 53 Konstytucji RP). Należy pamiętać również, że nie ma znaczenia wiek czy wyznanie pacjenta. Zgodnie z art. 53 Konstytucji RP przez wolność religii rozumie się:

wolność wyznawania lub przyjmowania religii według własnego wyboru oraz uzewnętrzniania indywidualnie lub z innymi, publicznie lub prywatnie, swojej religii przez uprawianie kultu, modlitwę, uczestniczenie w obrzędach, praktykowanie i nauczanie. Wolność religii obejmuje także posiadanie świątyń i innych miejsc kultu w zależności od potrzeb ludzi wierzących oraz prawo osób do korzystania z pomocy religijnej tam, gdzie się znajdują.

Bez wątpienia, przebywanie w szpitalu nie może być powodem ograniczenia tego prawa. Jeżeli w szpitalu organizowane są spotkania z duchownym lub obrzędy religijne, to pacjent ma prawo w nich uczestniczyć. Również w żaden sposób nie można ograniczyć odwiedzin duchownego w szpitalu lub przyjmowania sakramentów.

Musimy jednak pamiętać, że korzystając z prawa do opieki duszpasterskiej, nie możemy naruszać…praw innych pacjentów. Nie można zmuszać innych do uczestniczenia w praktykach religijnych. Spotkania z duchownym powinny odbywać się w miejscach, w których nie będziemy przeszkadzać innym.

Obowiązek umożliwienia kontaktu z duchownym w sytuacji zagrożenia życia.

Zwracam uwagę na art. 37 u.p.p., zgodnie, z którym:

W sytuacji pogorszenia się stanu zdrowia lub zagrożenia życia podmiot, o którym mowa w art. 33 ust. 1, jest obowiązany umożliwić pacjentowi kontakt z duchownym jego wyznania.

Wielokrotnie słyszy się, że w ostatnich chwilach życia pacjenci chcą mieć przy sobie najbliższych, ale także duchownego, który udzieli im ostatniego namaszczenia lub wyspowiada. Do obowiązków podmiotu leczniczego należy umożliwienie pacjentowi kontaktu z duchownym jego wyznania.

Koszty realizacji prawa do opieki duszpasterskiej.

Natomiast zgodnie z art. 38 u.p.p., to podmiot leczniczy ponosi koszty realizacji prawa pacjenta do kontaktu z duchownym, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej. A więc za realizację praw pacjenta wskazanych w rozdziale 10 u.p.p pacjent nie płaci – są one bezpłatne. Jeżeli ktoś będzie chciał pobrać opłatę za realizację tych prawa musi wskazać konkretną podstawę prawną.

Pamiętajmy!

Prawo do opieki duszpasterskiej to nie jest obowiązek szpitala do inicjowania przez szpital wizyty duszpasterskiej. To pacjent lub jego rodzina powinien wyjść z inicjatywą – szpital nie ma takiego obowiązku. Szpital nie ponosi również odpowiedzialności w sytuacji, kiedy duchowny…odmówiłby przyjazdu do pacjenta.

Konsekwencje naruszenia prawa do opieki duszpasterskiej.

Co może zrobić pacjent (lub rodzina), jeżeli prawa pacjenta zostaną naruszone?

Odpowiedzi udzieli nam art. 4 u.p.p.

W przypadku pacjenta w grę wchodzi ust. 1 art. 4:

  1. W razie zawinionego naruszenia praw pacjenta sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę na podstawie art. 448 Kodeksu cywilnego.

W przypadku rodziny poszkodowanego ust. 2 art. 4:

  1. W razie zawinionego naruszenia prawa pacjenta do umierania w spokoju i godności sąd może, na żądanie małżonka, krewnych lub powinowatych do drugiego stopnia w linii prostej lub przedstawiciela ustawowego, zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez nich cel społeczny na podstawie art. 448 Kodeksu cywilnego.

Jeżeli jesteście zainteresowani tematem naruszenia praw pacjenta, odsyłam do jednego z moich poprzednich wpisów o roszczeniach poszkodowanych.

Życzę udanego i słonecznego długiego weekendu! Ja się wybieram do domu na wieś 🙂

Jestem radcą prawnym. Mieszkam i pracuję w Łodzi. Doradzam w zakresie prawa medycznego, danych osobowych i spółek handlowych. Więcej o mnie tutaj.

Najnowsze Wpisy:

Kategorie:

Archiwa:

Ta strona korzysta z ciasteczek aby świadczyć usługi na najwyższym poziomie. Dalsze korzystanie ze strony oznacza, że zgadzasz się na ich użycie.